tukanga ā-hāora
para ahuwhenua
parahanga hau
pūhiko waipāhua
onehunga
konumohe (tohu: Al) (takenga mai: konu [konganuku] - metal; mohe - soft) (kupu kē atu: aruminiama [kupu mino])
raukonu (takenga mai: rau - leaf; rau [rautao] - leaves for wrapping food in a hāngi; konu [konumohe] - aluminium)
wheketere waihanga konumohe
paepae konumohe
nakunaku hāora-kore
tukanga hāora-kore
appliance, household appliance
pūrere kāinga
ahiniki (tohu: As) (takenga mai: he kupu mino) (kupu kē atu: ahineke)
whakahaumako horihori
tēpoko (takenga mai: tē - negative, not; poko - be extinguished) (kupu kē atu: kiripaka)
panoni waiaro
pokahi (takenga mai: he kupu mino)
huakita (takenga mai: hua – product, progeny, abundance; kita – anything very small)
rautunu (takenga mai: rau [rautao] - leaves for wrapping food in a hāngi; tunu - to bake, cook)
taurite
inanga (kupu kē atu: pamupū [kupu mino])
pūhiko (takenga mai: pū – origin, source; hiko – electricity)
toka konumohe (takenga mai: toka – rock; konumohe – aluminium)
panoni whanonga
huataha whaipainga
taiaroa
kanorau koiora (takenga mai: kano - sort, kind; rau - multitude; koiora - biology)
haurehu koiora
bits of plastic, plastic pieces, plastic bits
kongakonga kirihou
whakakōmā ~tia (takenga mai: whaka - causative prefix; kōmā - whitish, creamy coloured)
pepa whakakōmā
pātara (takenga mai: he kupu mino)
whakapounamu ~tia
kuratea (takenga mai: kura [konukura] - copper; tea [konutea] - zinc)
ngāwherewhere
pepa tae kitakita
broken into pieces, smashed, shattered
pākarukaru ~hia
build, construct, create, generate
waihanga ~tia
toa tokanga (takenga mai: tokanga - large basket for food)
pūhiko pātene
hokomuri
huataha (takenga mai: hua - product, outcome; taha [i te taha] - at the side of, along with) (kupu kē atu: huapiri)
kēne (takenga mai: he kupu mino)
hauhā (tohu: CO2)
tukuwaro
tapuwae waro
carbon matter, carbon material
matū waro
wehe mōriroriro i te hauhā
putunga waro (takenga mai: putunga - heap, stack, storage; waro - carbon)
maitai waronui (takenga mai: waro - carbon; nui - big)
waro (tohu: C)
tukuwaro-kore (takenga mai: tuku - to release; waro - carbon; kore - zero, nil)
kārimārō (takenga mai: kāri - card [kupu mino]; mārō - hard, stiff)
pouaka kārimārō (takenga mai: he kupu mino)
tāpuna motukā
rino whai waro (takenga mai: rino - iron; whai - possessing, having; waro - carbon)
matapaia (takenga mai: matapaia - clay work, pottery)
tūemi matapaia (takenga mai: tūemi - item; matapaia - pottery clay)
panoni ~hia ~tanga
para matū
tūemi haina (takenga mai: tūemi - item; haina - china [kupu mino])
ōhanga āmiomio (takenga mai: āmiomio - to turn around and around)
hua hīmoe (takenga mai: hua - fruit; hīmoe - acidic, sour, bitter)
parukore (takenga mai: paru - dirt, dirty; kore - negative, not) (kupu kē atu: mā)
cleaning liquid, washing liquid
wē horoi
āhuarangi hurihuri
huatika āhuarangi (takenga mai: hua - outcome, result; tika - correct, just) (kupu kē atu: tika āhuarangi)
tākaipiri (takenga mai: tākai - to wrap; piri - to cling)
pūnaha amio kati
kope papanga
muku papanga
weu kokonati (takenga mai: weu - fibre)
whaipara kawhe (takenga mai: whaipara - dregs, remains, sediment)
wairākau mātao
panoni kiritōpū (takenga mai: kiri - person, self; tōpū - as a group, combined, united)
colonise, colonisation, oppress, suppress
tāmi ~a ~tanga (takenga mai: tāmi - repress, suppress) (kupu kē atu: taipūwhenua)
pepa whaikano (takenga mai: whai - to posess; kano - pigment, colour)
para tauhokohoko
para pāpā (takenga mai: pāpā - to ram, compress, compact)
compost enclosure, compost bay
pākoro wairākau (takenga mai: pākoro - small fenced enclosure, storing place [eg. for potatoes])
pū wairākau
compost, composting, compostable
(whaka) wairākau
ipu whakawairākau
tākai whakawairākau
pāpā ~tanga ~ ngia (kupu kē atu: pēhi)
poro raima (takenga mai: raima - lime [kupu mino])
whāomoomo ~tia ~tanga (takenga mai: whāomoomo - to conserve, husband, use sparingly) (kupu kē atu: whakauka)
para hangahanga
consume, consumption, consumerism, consumerist
whakapeto ~hia ~nga
mana kaiwhakapeto (kupu kē atu: mana kiritaki)
haepapa kaiwhakapeto
tāhawahawa ~tia ~tanga (kupu kē atu: whakakino)
one hawa (takenga mai: one - soil; hawa [tāhawahawa] - to contaminate)
wai hawa (takenga mai: hawa [tāhawahawa] - to contaminate)
conventional farm, conventional farming
pāmu auraki (takenga mai: auraki - mainstream)
tupu auraki (takenga mai: tupu - to grow; auraki - mainstream)
konukura (tohu: Cu) (takenga mai: konu [konganuku] - metal; kura - red ochre) (kupu kē atu: kapa [kupu mino])
haepapa rangatōpū
kārimārō kōwakawaka
kātene (takenga mai: he kupu mino)
cricular system of consumption, circular system of stuff
pūnaha whakapeto hautaonga āmiomio
utauta kai (takenga mai: utauta - equipment, tool, goods; kai - food)
hinu māori
kopenu ~a (kupu kē atu: kōpē)
whakatote ~hia
onemata
pōpopo (kupu kē atu: whakapopo, kurupopo, popo)
decolonise, decolonisation, decolonising
wetetāmi ~hia ~tanga (takenga mai: wete - to set free, release, untie, unravel; tāmi - colonise - suppress, repress)
decompose, break down, decomposed
whakapopo (kupu kē atu: pōpopo)
tauraki ~tia
huataha kino
pūnakunaku (takenga mai: pū [pūrere] – machine, device; nakunaku – digest, reduce to fragments)
taioke (takenga mai: tai - prefix with a qualifying force; oke [tāoke] - toxic; taioke - he kupu mino)
rawa ākiri
kope porowhiu
porowhiu ~a ~nga (kupu kē atu: ākiri)
tohatoha ~ina ~tanga (kupu kē atu: tuari)
pokapū tohatoha
ōrau whakapeau (takenga mai: ōrau - percentage; whakapeau - to divert)
divert, diversion, diverted (e.g of waste)
whakapeau ~tia ~tanga (takenga mai: whakapeau - to turn away, divert, redirect)
para whakapeau (takenga mai: whakapeau - to redirect, divert)
domestic waste, household waste
para kāinga
hangararo ~tia ~tanga (takenga mai: hanga [hangarua] - recycle; raro - down)
whakamimiti ~tia
tūemi ā-nuku (takenga mai: tūemi - item; nuku - earth)
pāmu tautaiao
kōwhiringa tautaiao
eco-friendly nappy, environmentally friendly nappy
kope tautaiao (takenga mai: tau [tautoko] - to support; tau - befitting, calm, settled; taiao - environment)
whakahaere tautaiao
eco-friendly wrapping, eco friendly packaging
tākai tautaiao
whare tautaiao
hautaonga tautaiao
tapuwae hauropi
ecological marker, environmental marker
tūtohu oranga taiao
pūnaha hauropi (takenga mai: pūnaha ‒ system; hauropi ‒ ecology)
ratonga pūnaha hauropi
eco~, environmentally friendly
tautaiao (takenga mai: tau [tautoko] - to support; tau - befitting, calm, settled; taiao - environment)
kātene hēki (takenga mai: he kupu mino)
pūrere hiko
pūrere tāhiko
īpara (takenga mai: ī - ko te whakawhitinga oro o te 'e', mai i te electronic) (kupu kē atu: para tāhiko)
para tāhiko (kupu kē atu: īpara)
tuku ~a ~nga
pūnaha haupunu (takenga mai: haupunu - shut in, enclosed)
whakapetonga pūngao (kupu kē atu: whakapaunga pūngao)
unu pūngao
taumanu pūngao (takenga mai: taumanu - to take possession of, repossess, reclaim)
enrich, make fertile, enrichment
whakamōmona ~tia
tūkino taiao
pāpātanga taiao
equipment pool, equipment pooling
tāpuna taputapu
whakaputa matatika
everyday product, everyday stuff
hautaonga o ia rā
huke ~a ~nga
pēke papanga
papanga
false pathway, misleading solution, false solution
ara whakapōhēhē (takenga mai: ara - pathway; whakapōhēhē - to deceive, dupe, mislead)
mākete kaipāmu
whakamara ~tia (kupu kē atu: toroī)
toroī (kupu kē atu: moī, ī)
konganuku whai rino (takenga mai: whai - to have, possess; rino - iron)
haumako (kupu kē atu: mōmona)
whakahaumako ~tia (takenga mai: whaka – causative prefix, to make; haumako – rich, fertile)
kaka kōata (takenga mai: kaka – fibre; kōata – glass) (kupu kē atu: kaka karāhe)
one angiangi
flax roots community, grass roots community
hapori pūharakeke
porowhiu taurekareka (takenga mai: porowhiu - to discard, throw away; taurekareka - shameful, dastardly, degenerate)
ahumahi kai
awhenga kai (takenga mai: awhe - to travel) (kupu kē atu: )
rokiroki kai
taumanu kai (takenga mai: taumanu - take possession of, repossess, reclaim) (kupu kē atu: pena kai)
(te) rangatiratanga o te kai
ara tukutuku kai (takenga mai: ara - pathway; tukutuku - to send)
moumou kai
para kai
hamukai (takenga mai: hamu - to gather things which are scattered, glean) (kupu kē atu: kuhukuhu kai)
koranehe (takenga mai: kora – fuel; nehe - ancient times) (kupu kē atu: kora mātātoka)
ahumahi koranehe
whakatio ~hia
garden waste, plant waste, green waste
para tipu (kupu kē atu: para māra, para kāriki)
para haurehu
germinate, germination, sprout
tinaku ~tanga (kupu kē atu: kahu)
karāhe (takenga mai: he kupu mino) (kupu kē atu: kōata, karaehe)
pātara karāhe
ipu karāhe
tūemi karāhe (takenga mai: tūemi - item; karāhe - glass [kupu mino])
glaze, glazed (eg. of pottery)
kirimōhinu (takenga mai: kiri - skin; mōhinuhinu - shiny, glossy)
pepa korakora (takenga mai: korakora - particle; korakora - to glisten, sparkle)
tauhokohoko kai huriao
global trade, global commerce, global trading
tauhokohoko huriao
pepa mōhinuhinu
komoringa (takenga mai: komo - to put in, insert; ringa - hand) (kupu kē atu: karapu [kupu mino])
hautaonga (kupu kē atu: taonga, utauta, hanga)
tapahanga pātītī
onehanahana (kupu kē atu: onepākirikiri)
pūngao kāriki
whare kāriki
whakahaere kāriki
hautaonga kāriki
whakaputa kāriki
kaupapa kāriki
haurehu kati mahana (takenga mai: haurehu – gas; kati – close in, barrier, trap; mahana – warm)
nukakāriki (takenga mai: nuka - to decieve, dupe, mislead; kāriki - green)
mākete kaiwhakatipu
kaupeka tipu (kupu kē atu: kaupeka tupu)
kaitiakitanga
para mōrearea
konganuku taumaha
patu otaota (takenga mai: patu - to subdue, kill; otaota - vegetation, weed)
tupukāinga (kupu kē atu: tipukāinga)
hangakāinga
wairākau wera
hydraulic fracturing, fracking
whakapiere waipēhi (takenga mai: whaka - causative prefix; piere - crack, fissure; waipēhi - hydraulic)
hauwai (tohu: H) (takenga mai: hau [haurehu] - gas; wai - water)
hydrogen peroxide, hydrogen dioxide
hauwai ōkai-rua (tohu: H2O2) (takenga mai: hau [haurehu] - gas; wai - water; ōkai - oxide [kupu mino]; rua - two) (kupu kē atu: hauwai hāora-rua)
taurite-kore
kiri tukukore (takenga mai: kiri - skin; tuku - to allow, release; kore - negative)
unukore (takenga mai: unu - withdraw, extract, exclude; kore - negative)
tūmata ~tia
taupuni tūmata
pākaitūmata (takenga mai: pākai [pākaiahi] - fireplace; tūmata - incinerate, burn)
taketaketanga
panoni kiritahi (takenga mai: kiri - person, self; tahi - single)
ahuwhenua matarahi
ahumāra matarahi (takenga mai: matarahi - large, sizeable)
rāngai ahumahi
para ahumahi
whakaurunga (takenga mai: whakauru - to insert, put in)
paparoto (takenga mai: papa [papanga] - fabric; papa [paparanga] - layer; roto - inside)
whakahaumako pararopi-kore
inorganic matter, inorganic substance
matū pararopi-kore
pararopi-kore (takenga mai: para - waste; ropi [rauropi] - organism)
rino (takenga mai: he kupu mino)
tokahuke rino
onepū rino (kupu kē atu: onepū pango)
kerbside collection, roadside collection
kohinga taparori (takenga mai: tapa - edge, side; rori [kupu mino] - road)
ipupara kīhini
tāora kīhini
rautākai kīhini (takenga mai: rau - [rautao] - leaves for wrapping food in a hāngi; tākai - to wrap)
ruapara
large scale farm, industrial farming
pāmu matarahi
large scale plantation, large scale cultivation
māra matarahi
apa ~ria
leach mining, in-situ mining, in-situ leaching, in-situ recovery
maina whakapākeka
wai whakapākeka (takenga mai: pākeka – land that has been exhausted by cultivation) (kupu kē atu: wai papī)
konumatā (tohu: Pb) (takenga mai: konu [konganuku] – metal; matā – lead bullet) (kupu kē atu: matā)
pūhiko waikawa konumatā
panoni ā-ture
angiangi
lidded plastic container, tupperware
ipu kirihou whai taupoki
wā toiora (takenga mai: wā - time; toiora - to be sound, uninjured)
ōhanga torotika
linear system of consumption, linear system of stuff
pūnaha whakapeto hautaonga torotika
tīrongo (takenga mai: tīrongo - lining of fern for a kūmara pit)
para wē
pūhiko konukōhatu whai katote
pūhiko konukōhatu
mākete kai o tata
local food market, local produce market
puni kai tuputata (takenga mai: tupu - to grow; tata - close, nearby)
local produce, locally produced food
kai tuputata
local supplier, local provider
kaiwhakarato o tata
kai kohitata
tukuwaro-iti (takenga mai: tuku - to release; waro - carbon; iti - small, little)
pōrukuruku (kupu kē atu: pōkurukuru)
autō (takenga mai: au - current; tō - to pull) (kupu kē atu: aukume)
whakanao ~hia ~tanga (takenga mai: whakanao - make, manipulate, operate on)
para reremoana (takenga mai: rere - to flow; moana - sea) (kupu kē atu: para moana)
matū (takenga mai: matū - gist, kernel of a matter)
ipu ikura (kupu kē atu: kapu ikura)
ikura (ā-marama) (takenga mai: ikura [mai i Kurawaka] - from the sacred earth of Kurawaka) (kupu kē atu: ikura ā-marama, [te] awa o te atua)
konganuku (takenga mai: konga [kongakonga] - fragment, chip; nuku - the Earth) (kupu kē atu: maitai, mētara [kupu mino])
taupuni hangarua konganuku
para konganuku
mewaro (tohu: CH4) (takenga mai: me – He whakawhitinga o ngā pū i te kupu Ingarihi.; waro [waiwaro] – hydrocarbon)
moroiti (takenga mai: moroiti – small)
raupihi (takenga mai: rau - leaf; pihi - to sprout)
korakora moroiti
kirihou moroiti
maitai waroiti (takenga mai: waro - carbon; iti - small)
tā te hinengaro
maina ~hia (takenga mai: he kupu mino)
kohuke (takenga mai: ko [konganuku] - metal; ko [kongakonga] - fragment; huke - expose by removing the earth, excavate) (kupu kē atu: manawa whenua)
haumākū (kupu kē atu: hauwai)
ahutahi (takenga mai: ahu [ahuwhenua, ahumāra] - agriculture, horticulture; tahi - one, single)
rerenga ā-marama (kupu kē atu: huringa ā-marama)
kohukohu
puruheka (takenga mai: puruhekaheka - mould [fungi])
rangatōpū whenuarau (takenga mai: rangatōpū - corporation; whenua - country, nation; rau - many)
multiple reuse, reusable, reuse
tukurau ~tia ~tanga (takenga mai: tuku - to release, allow, transfer; rau - many) (kupu kē atu: mahinga rau)
mahinga rau (kupu kē atu: mahinga tukurau)
kirihou mōkitokito (takenga mai: mōkitokito - very small, minute, microscopic)
tīni kope (takenga mai: tīni - to change [kupu mino])
kopewaho
whakakōmā māori
natural fertiliser, organic fertiliser
whakahaumako māori (kupu kē atu: whakahaumako pararopi)
tukanga māori
rawa māori
natural substance, natural material
matū māori
pūnaha māori
naturally grown, organically grown
tupumāori (kupu kē atu: tipumāori)
ao tūroa
pūhiko konukōreko pūmā
nickel metal hydride battery, NiMH
pūhiko konukōreko hauwai
nitrogen matter, nitrogen material
matū hauota
konganuku rino-kore
autō-kore
hangarua-kore
whatungarongaro (takenga mai: whatungarongaro – disappear) (kupu kē atu: whakahou-kore)
pūngao whatungarongaro (takenga mai: pūngao – energy; whatungarongaro – disappear)
rawa whatungarongaro (takenga mai: whatungarongaro - to disappear)
kai taiora nui
taiora
huanga taiora
taioraora (takenga mai: taiora - nutrient) (kupu kē atu: hākarikari)
ipupara ā-tari
hinu
open-cast mining, open-pit mining
maina puare
kai parakore (kupu kē atu: kai tupumāori)
organic matter, organic substance
matū pararopi (takenga mai: para - waste; ropi [rauropi] - organism)
pararopi (takenga mai: para - waste; ropi [rauropi] - organism)
rauropi (kupu kē atu: kaiao)
hāora (tohu: O2)
Plastic No.6, PS-E Polystyrene (Expanded Styrene)
kirihou kōmāmā (kupu kē atu: kirihou-6)
para tākai
pārete (takenga mai: he kupu mino)
pepa (takenga mai: he kupu mino)
tākai pepa
tukumate (takenga mai: tuku - to release; mate - sickness, disease)
tuakoka ikura (takenga mai: tuakoka - poverty; ikura [ā-marama] - menstruation, period)
hanga ikura
tarau ikura
ahutoitū (takenga mai: ahu [ahuwhenua, ahumāra] - agriculture, horticulture; toitū - sustainable)
persistant organic pollutant, POP
parakino whaiwaro tūroa
paturiha (takenga mai: patu - to subdue, kill; riha - pest)
kōhinu (kupu kē atu: penehīni [benzene])
maina takere (takenga mai: takere - riverbed, channel)
pepa tōkau
plain paper packaging, plain paper wrapping
tākai pepa tōkau
papa ukutea
kirihou (takenga mai: kiri - skin; hou - new)
pēke kirihou
tākai kirihou whaimiru (takenga mai: whai - to have, possess; miru [mirumiru] - bubble)
plastic chips, plastic fragments
maramara kirihou
ngaku kirihou tākai
korakora kirihou
pēke kirihou para
tākai kirihou pīngongo (takenga mai: pīngongo - to shrink)
tākai kirihou kūtoro
plastic wrapping, plastic packaging
tākai kirihou
pūkoro
poisonous substance, poisonous matter
matū paihana (kupu kē atu: matū paitini)
parakino (takenga mai: para [parahanga] - pollution; kino [whakakino] - degrade, damage, spoil)
parahanga ~tia (takenga mai: parahanga - rubbish, litter) (kupu kē atu: whakapoke)
waerau (takenga mai: wae – unit; rau –multitude, number)
onekura
tūemi porarīni (takenga mai: tūemi - item; porarīni - porcelain [kupu mino])
taputapu whai pūkaha
ritenga
tutu ~a (kupu kē atu: kōtutu, tahu)
rokiroki ~tia ~ tanga
tukanga (takenga mai: tukatuka - start up, proceed forward, to process)
tukatuka ~tia (takenga mai: tukatuka - to start up, proceed forward)
haepapa kaiwhakaputa
product cycle, product life cycle
huringa hautaonga
kaitiakitanga hautaonga
puru
para kerakera (takenga mai: kerakera - putrid, foul)
tāweru (kupu kē atu: ruha, petapeta, karukaru)
konganuku onge
rawa taketake
whakahihiko ~tia
tauutuutu
tūtohu ~a ~ nga
hangarua ~tia ~tanga (takenga mai: hanga – make, build, fashion; rua – two)
ipupara hangarua
ipu hangarua
recycling centre, recycling depot, resource recovery centre
taupuni hangarua
recycling signage, recycling symbol
tohu hangarua
para hangarua
huritao ~ngia
whakamātao ~tia
ahuwhenua torokiki (takenga mai: torokiki - to sprout afresh, regrow)
ōhanga torokiki (takenga mai: torokiki - to sprout afresh, regrow)
regenerative farm, regenerative farming
pāmu torokiki (takenga mai: torokiki - to sprout afresh, regrow)
pūnaha torokiki (takenga mai: torokiki - to sprout afresh, regrow) (kupu kē atu: pūnaha whakatiputipu, pūnaha whakahou)
pūngao whakahou
rawa whakahou
hangahou ~tia ~tanga (takenga mai: hanga [hangarua] - recycle; hou - new, fresh)
manawaroa ~tanga
rawa
whakahaere rawa
resource pool, resource pooling
tāpuna rawa
taumanu rawa (takenga mai: taumanu - to take possession of, repossess, reclaim)
pēke tukurau
ipu tukurau (takenga mai: tuku - to release, allow, transfer; rau - many)
kope tukurau
muku tukurau
whakamahi anō (kupu kē atu: tukurua)
tukurua ~tia ~tanga (takenga mai: tuku - to release, allow, transfer; rua - two) (kupu kē atu: whakamahi anō)
paraumu
taepu (kupu kē atu: onematua)
opeope ~a
pēke para
ipupara whai taupoki
raurau para (takenga mai: raurau - receptacle, container, basket)
tohu para
kongakonga (takenga mai: kongakonga - fragment)
safety protocol, safe practices
tikanga haumaru
oneharuru
kope ikura
pūngorungoru
hirou papamoana
maina papamoana
pārekereke (kupu kē atu: whakaika)
one pārekereke (takenga mai: one - soil; pārekereke - seed bed)
seed tray, tray for raising seeds
paepae pārekereke
self-sufficient, self-reliant, self-sufficiency
ringaora ~tanga (takenga mai: ringa - nō te whakataukī 'he kai kei aku ringa'; ora - alive)
wehe mōriroriro (takenga mai: wehe - to separate, detach; mōriroriro - to be isolated) (kupu kē atu: roki mōriroriro)
onepū takawai (kupu kē atu: onepū mā)
pūhiko hiriwa ōkai
mahinga tukutahi (kupu kē atu: mahinga tahi, tukutahi)
taiaroa para nui (takenga mai: taiaroa - basket, receptacle)
tōpuni ~tia
toitūtanga pāpori
oneone (kupu kē atu: one)
parahanga oneone
para totoka
kōmaka ~hia
para motuhake
pātara wairehu (takenga mai: wai - water; rehu - mist, spray)
kēne tukurehu (takenga mai: tuku - to give off, discharge; rehu - spray, mist)
kaupae (takenga mai: kaupae - rung of a ladder)
maitai waikura-kore (takenga mai: waikura - rust; kore - negative, not)
maitai
tūemi kāmaka (takenga mai: tūemi - item; kāmaka - stone, rock)
para poka (takenga mai: poka - operation [medical], surgery) (kupu kē atu: para hāparapara)
kōwhiringa toitū
whanaketanga toitū
tukanga toitū
hautaonga toitū
whakanaotanga toitū
rawa toitū
takenga toitū
pūnaha toitū
hangarau toitū
toitū ~tanga
kurutete ~a
synthetic material, artificial substance
matū horihori
pūnaha whakapeto
panoni toronaha (takenga mai: toro - to visit, stretch forth, extend; naha [pūnaha] - system)
tango ~hia ~hanga
hokimuri (takenga mai: hoki - to return; muri - back)
puru taiawa
ipu kiriraukonu (takenga mai: ipu - container; kiri - skin; rau - many; raukonu - aluminium foil)
kirihou angiangi kōataata
tāroki rākau (takenga mai: tā - causative prefix; roki [rokiroki] - to preserve)
pepa rauangi
wainamu
puarere ~tia
toenga tāoke
one tāoke
matū tāoke
para tāoke
transplant (eg. seedlings), transplanted
huaranga ~tia
rākau tāroki (takenga mai: tā - causative prefix; roki [rokiroki] - to preserve) (kupu kē atu: rākau whakauka)
rārā (kupu kē atu: tākupu)
maina rōnuku (takenga mai: rō [roto] - inside; nuku - earth)
kirimōhinu-kore
hangarewa ~tia ~tanga (takenga mai: hanga [hangarua] - recycle; rewa - to be elevated, high up)
tākai haukore (takenga mai: tākai - to wrap up, covering, packaging; hau - air, gas; kore - nil)
otaota (kupu kē atu: mautī)
tūtae noke (kupu kē atu: paranoke)
huaketo (takenga mai: hua – outcome, product; keto – infested with maggots) (kupu kē atu: wheori)
paura horoi (kupu kē atu: korakora horoi)
arotakenga para
ipupara
paparanga para (takenga mai: paparanga - layer)
tūmata para (takenga mai: tūmata - to incinerate, burn, set fire to)
taumanu para (takenga mai: taumanu - to take possession of, repossess, reclaim)
waste reduction, waste minimisation
whakaiti para
tīpakonga para
rerenga para (takenga mai: rere - to flow)
para ki te pūngao
taupuni para ki te pūngao
parahanga wai
tākai wākihi (takenga mai: wākihi - wax [kupu mino])
māheuheu (kupu kē atu: tarutaru)
muku mōwai
ipupara whai wīra
muku ~a
puru rākau
noke (kupu kē atu: toke)
pāmu noke (kupu kē atu: pāmu toke)
wai noke (kupu kē atu: tī noke, wai toke, tī toke)
tākai ~tia
rino noa (takenga mai: rino - iron; noa - ordinary)
para kore
tākai para kore
konutea (tohu: Zn) (takenga mai: konu [konganuku] – metal; tea – white)
pēke ngutupiri (takenga mai: ngutu - lip; piri - to cling together)