Para Kore

toitū ~tanga

sustainable, sustainability

tūingoa, tūmahi poro, tūāhua

WHAKAMĀRAMA

Hei whakaahua i tētahi mea kāore e whakapaungia, kāore e whatungarongaro, ka tū tonu, ka haere tonu. Ka pā ki ngā āhuatanga maha pērā i ngā rawa o te taiao, i te mahi a te tangata, i te ōhanga, i te hangarau hoki. I te ao toitū, ka atawhaitia te tangata e te taiao, ka atawhai anō te tangata i te taiao, e tutuki ai te tā te Māori kaitiakitanga.

Used to describe something which does not become depleted or disappear but remains or carries on. It is applied to many things such as natural resources, human endeavour, the economy and technology. In a sustainable world people are nurtured by the environment, and people in return nurture the environment itself, giving effect to Māori guardianship.

Tauira KŌrero

He maha ngā umanga puta noa i te ao e tahuri ana ki te tirotiro i te toitūtanga o ā rātou mahi.

Kāore e toitū ana te pūkaha kōhinu inā te whakaputa hauhā ki te kōhauhau me te mimiti haere o te hinu māori.

Rārangihia mai ētahi āhuatanga e toitū ake ai te āhua o tā tātou noho ki ō tātou kāinga.

WhakamĀrama Āpitihanga

Koia nei ngā wāhanga e toru o te toitūtanga e kōrerohia whānuihia ana, arā, kia tōnui te ōhanga, kia ora te taiao, kia tautika hoki te porihanga. Ina taurite ērā āhuatanga e toru ka toitū te hapori, ka ora a Papatūānuku. Me he taurite-kore, ka raru te toitūtanga. Hei tauira, ko te hao tūhene - ko te kaha o te ahumahi hī ika ki te hao i ngā tini a Tangaroa, ko te mahi moni te take, ka raru ko te taiao me te porihanga tautika:



Koia nei ētahi whakamahinga o te kupu nei, te toitū, i roto i ngā kaupapa para kore:

  • Ko te hangarau toitū: Ko ngā momo hangarau ka āta poipoi i ngā hua o Papatūānuku. He iti te whakamahinga o ngā rawa whatungarongaro, he iti te pānga kino ki te tangata, ki ngā hapori, ki te taiao anō hoki. Hei tauira, ko te whakamahi rawa māori hei waihanga āraitanga pupuri mahana ki roto i te whare, pērā i te wūru, kaua te kaka kōata.
  • Ko te takenga toitū: Kāore e mimiti te takenga mai o ngā rawa, pērā i te pūngao hiko e takea mai ana i te hau me ngā hihi o Tamanuiterā.
  • Ko te rawa toitū: Kāore e whatungarongaro tēnei momo rawa. Hei tauira, ko te uru rākau ka whakatipuria e te tangata ki ngā whenua e tika ana hei āta tope ā tōna wā. Ka kīia ēnei rākau he rawa whakahou, nā te mea ka topea, ā, ka whakatipuria anō. Engari ki te kore e whakatipuria ki ngā wāhi e tika ana he nui ngā raru ka puta, pērā i te horonga o ngā whenua paripari i Te Tairāwhiti me te waipukea o te kōkīkī ki roto i ngā arawai.
  • Ko te hautaonga toitū: He hautaonga ka hangaia ki te rawa toitū, ā, ka utua ngā kaimahi whakaputa i te hautaonga ki te utu tōtika.
  • Ko te toitūtanga pāpori: Ko te aro o tētahi rōpū pērā i te pakihi, i te hapori, i te hapū, i te whānau, i whakahaere kē atu rānei ki te oranga tonutanga o ōna tāngata, haere ake nei te wā.
  • Ko te whanaketanga toitū: Ko te whakatinana i te kātū noho o te tangata o tēnei reanga, ko te whakatutuki i ōna matea, i ōna hiahia hoki, me te kore e pā kino atu ki te oranga o ngā reanga mokopuna e ara mai ana.
  • Ko te whakanaotanga toitū: Ko ngā mahi whakahaere me ngā momo hangarau e iti ai te pāpātanga o te mahi whakaputa hautaonga me te mahi whakarato ki te taiao. Ka whai wāhi atu:

Tauira KŌrero

He maha ngā umanga puta noa i te ao e tahuri ana ki te tirotiro i te toitūtanga o ā rātou mahi.

Kāore e toitū ana te pūkaha kōhinu inā te whakaputa hauhā ki te kōhauhau me te mimiti haere o te hinu māori.

Rārangihia mai ētahi āhuatanga e toitū ake ai te āhua o tā tātou noho ki ō tātou kāinga.

WhakamĀrama Āpitihanga