Tikanga ā-Iwi

manarite

equality, equal status

tūingoa, tūāhua

WHAKAMĀRAMA

Ko tētahi āhuatanga o te anga pāpori, ko tētahi whāinga pāpori rānei, inā kāore e rerekē ana ngā mōtika tangata o tēnā me tēnā, kāore hoki e rerekē ana ngā arawātea ki tēnā me tēnā, ahakoa te tūranga pāpori o te tangata, ahakoa rānei tōna mātāwaka, tōna aha kē atu rānei.

An attribute of social structure, or a social goal whereby there is no difference in the human rights of all people, and in the opportunities available to all, no matter their social status, their ethnicity or other characteristics.

Tauira KŌrero

Ko te manarite tētahi mōtika tangata matua.

Kāore e kitea ana te manarite i ētahi porihanga, inā pea he rerekē ngā arawātea ki te wahine i ērā ki te tāne.

I ētahi whenua, e pakanga tonu ana te iwi taketake kia manarite ai ō rātou mōtika tangata i raro i te ture.

WhakamĀrama Āpitihanga

E hono ana te manarite me te tautika, engari he rerekē tētahi i tētahi. Ko te manarite o roto i te porihanga, koia ko te ōrite o ngā kōwhiringa me ngā arawātea o tēnā, me tēnā, ko te ōrite o tā te porihanga hāpai i tēnā me tēnā, ahakoa tōna tūranga pāpori, tōna mātāwaka, tōna āhua kē atu rānei.

Ko te tautika, koia ko tā te porihanga tuku i te tautoko i runga i ngā āhuatanga e matea ana e tēnā me tēnā, kia ōrite ai ngā hua ka puta. Ki te kore e ōrite ngā hua ka riro i tēnā i tēnā, ka kīia he tautika-kore.

Ko te āputa matihiko tētahi tauira o te tautika-kore o tō tātou porihanga i Aotearoa, kua ara ake i ngā tau tata nei. Koia ko te kore o te whai wāhi atu o ētahi wāhanga o te hapori ki te tukutuku ao whānui me ōna pūhara matihiko, pērā i te ipurangi, i te īmēra me ngā pae pāhopori. He rawakore nō rātou, he kore mōhio, he noho ki tuawhenua mamao rānei ngā take.

KUPU KĒ ATU

ōritetanga

Tauira KŌrero

Ko te manarite tētahi mōtika tangata matua.

Kāore e kitea ana te manarite i ētahi porihanga, inā pea he rerekē ngā arawātea ki te wahine i ērā ki te tāne.

I ētahi whenua, e pakanga tonu ana te iwi taketake kia manarite ai ō rātou mōtika tangata i raro i te ture.

WhakamĀrama Āpitihanga