Tikanga ā-Iwi

mātāwaka

ethnicity, ethnic group

tūingoa

WHAKAMĀRAMA

He taupori tāngata e paiheretia ana ki ā rātou tikanga ahurea tuku iho me tō/ō rātou.

A population of people who are bound together through shared cultural traditions and languages.

Tauira KŌrero

Kei roto i tētahi mātāwaka ko ōna anō iwi motuhake.

I te tatauranga ā-motu i tērā tau, i tautuhitia ētahi mātāwaka 213 e noho mai ana ki Aotearoa.

I tonoa mātou kia tuhia ō mātou mātāwaka me ō mātou iwi.

WhakamĀrama Āpitihanga

Ko te iwi Māori te mātāwaka taketake o Aotearoa, i heke mai i Te Moana-nui-a-Kiwa i te takiwā o te 800 ki te 1,000 tau ki muri. Ko te iwi Māori te tangata whenua o Aotearoa, ka kīia hoki ko te kirimāori. Ko te Pākehā tētahi atu mātāwaka matua o Aotearoa, i heke mai ō rātou tīpuna i ngā whenua o Ūropi (mātua rā, i Ingarangi) i te takiwā o te 100 ki te 200 tau ki muri. Ka kīia hoki te Pākehā he 'tangata Tiriti', arā, nā Te Tiriti o Waitangi i whai kāinga ai rātou ki Aotearoa. Tērā hoki te kupu tauiwi, he kupu mō ngā mātāwaka katoa o Aotearoa ehara i te Māori, tae ana ki te hunga manene kātahi anō ka tae mai ki Aotearoa noho mai ai.

Ko tētahi atu wehewehenga tāngata, ko te momo ā-iwi. Koia ko te whakarōpūtanga i runga i ngā āhuatanga ā-tinana, arā, ngā āhuatanga tuku iho o roto i ngā ira o te tangata, pērā i te tae o te kiri me te āhua o ngā makawe. Ko te Mangumangu, ko te Kiritea, ko te Āhia, ko te Pasifika hei tauira o te momo ā-iwi.

Nā runga i te kaha o te moe whakawhitiwhiti o ngā mātāwaka i ngā tau kua hori nei, he mātāwaka matarau, he iwi matarau ngā tāngata tokomaha o ēnei rā.

Tauira KŌrero

Kei roto i tētahi mātāwaka ko ōna anō iwi motuhake.

I te tatauranga ā-motu i tērā tau, i tautuhitia ētahi mātāwaka 213 e noho mai ana ki Aotearoa.

I tonoa mātou kia tuhia ō mātou mātāwaka me ō mātou iwi.

WhakamĀrama Āpitihanga