Pūtaiao

whakaputa uri tōrua

sexual reproduction

tūingoa

WHAKAMĀRAMA

He tukanga tēnei o ngā rauropi, e hono tahi ai ngā pūtau hema o ngā mātua e rua (te toa me te uwha) hei whakaputa uri. Ko te tātea te pūtau hema o te toa kīrehe, ko te hae o te tipu, ka hono tahi atu me te pūtau hema o te uwha, ka hangaia ai he pūtau hou, ka whanake hei kikiri. I roto i ngā tipu ka puta he kākano, ina tinakutia ka pihi mai he tipu hou. I ngā kīrehe, ka kukune mai i rō hua, i roto rānei i te tinana o te uwha, ā tōna wā ka puta te uri ki waho ki te wheiao, ki te ao mārama. Ka mau tonu i te uri ngā āhuatanga tuku iho o roto i ngā ira o ōna mātua e rua, engari he rerekē ia i ōna mātua, nōna ake tōna mauri, tōna motuhaketanga.

A process in organisms where the gametes of two parents (male and female) are combined to produce offspring. Sperm of the male animal or pollen from the male plant is fused with the egg of the female to produce a new cell which forms into an embryo. In plants, the embryo becomes a seed which if germinated, will produce a new plant. In animals, the embryo develops either inside an egg or in the body of the female, and a new offspring is produced into the world. The offspring carries the inherited genetic information of its two parents, but is different from the parents with its own individual mauri and uniqueness.

Tauira KŌrero

He aha ngā wāhanga matua o te tukanga whakaputa uri tōrua?

Rangahautia ngā take o roto i te whakaputa uri tōrua e puta ai te ringa mauītanga o te tangata.

I roto i te tukanga whakaputa uri tōrua, ka hono tahi ngā ira o ngā mātua e rua.

WhakamĀrama Āpitihanga

Ko ngā tipu whaipua katoa ka whakaputa uri tōrua. Ko te pua te wāhi o te tipu e tutuki ai te tukanga whakaputa uri tōrua.

Mā te whakaputa uri tōrua e rerekē ai te uri i ōna mātua, ā, ka pūmau te kanorau o te momo. He mea nui te kanorau e ora ai tētahi momo rauropi, ka pakari haere ia whakatipuranga, ka urutau haere ki ngā nekenekehanga o te taiao.

Takenga Mai

whakaputa uri - reproduction

tō - be conceived

rua - two, double

Tauira KŌrero

He aha ngā wāhanga matua o te tukanga whakaputa uri tōrua?

Rangahautia ngā take o roto i te whakaputa uri tōrua e puta ai te ringa mauītanga o te tangata.

I roto i te tukanga whakaputa uri tōrua, ka hono tahi ngā ira o ngā mātua e rua.

WhakamĀrama Āpitihanga