Pūtaiao

wairākau

compost

tūingoa

WHAKAMĀRAMA

Ko te hua o te popo haere o te matū pararopi. Ko tā te wairākau he whakamōmona, he whakahaumako i te oneone, hei whāngai i ngā tipu. Ko ngā noke me ētahi moroiti ngā tino rauropi o te wairākau hei whakapopo i te matū pararopi.

Compost results from the decay of organic matter. It enriches and conditions the soil providing essential nutrients for plants. Worms and other micro-organisms are the main agents by which the organic material is broken down.

Tauira KŌrero

Ko ngā para kai me ngā para tipu ētahi o ngā matū hei whakauru ki te wairākau.

Mā te mahi wairākau e iti ai ngā para ka whiua ki te ruapara, e haumako anō ai te oneone.

Tohua mai ētahi matū e pai ana ki te whakauru ki te pū wairākau, me ētahi matū kāore e pai ana te whakauru.

WhakamĀrama Āpitihanga

He ipu wairākau tēnei:

Me tika te rahi o ngā momo matū ka whakaurua ki te pū wairākau, e pai ai te popo haere. He whai hauota (N) te matū kākāriki, pērā i te pātītī, te rau rākau me te rau kāpiti. He whai waro (C) te matū parauri, pērā i te maramara rākau. E tika ana kia pātata ki te 60% te wāhanga hauota, kia 40% te wāhanga waro. Ko te wai me te hau takiwā hei āwhina i te whakapopo.

Takenga Mai

wairākau - manure

Tauira KŌrero

Ko ngā para kai me ngā para tipu ētahi o ngā matū hei whakauru ki te wairākau.

Mā te mahi wairākau e iti ai ngā para ka whiua ki te ruapara, e haumako anō ai te oneone.

Tohua mai ētahi matū e pai ana ki te whakauru ki te pū wairākau, me ētahi matū kāore e pai ana te whakauru.