Hauora

matapā

infertile, infertility (of an organism)

tūingoa, tūmahi poro, tūāhua

WHAKAMĀRAMA

Kāore e hapū, e puta he uri (o te wahine, o te uwha rānei).*

*He Pātaka Kupu (wh.425)

The inability to become pregnant and produce offspring.

Tauira KŌrero

Ina whakatauria e te tākuta he matapā te wahine, he aha ētahi ara hei whaitanga māna e hapū ai ia.

Ina hē te whakatahe, tērā te tūpono ka matapā te wahine i muri iho.

Ka matapā te wahine i tōna ruahinetanga.

WhakamĀrama Āpitihanga

Ko ētahi take e matapā ai te wahine, ko tana kore i tukukano, ko te katinga o ōna pūkākano, ko tētahi mate rānei i tōna kōpū. Ko ētahi take e matapā ai te tāne, ko te ngoikore, te ruarua, te kore rānei o ōna tātea.

E taea ana he pokanga kokoti-uru i te wahine me te tāne e noho matapā ai ia mō ake tonu. I te wahine ka pāpunihia ōna pūkākano kia kore ai e heke he kākano hei whakatōnga mā te tātea o te tāne. Ka kīia tērā pokanga he kotinga pūkākano. I te tāne, ka kotia te pū e kawe ana i ōna tātea, kia kore ai e tuhaina atu i roto i ōna waitātea. Ka kīia tērā ko te kotinga ara tātea.

Ko te matahua te tauaro o te matapā, arā, e tohu ana i te āhei o te wahine ki te whakaputa uri. Tīmata ai te matahua o te wahine i tōna pūhuruhurutanga, mutu ai i tōna ruahinetanga. E whitu ngā rā matahua o te wahine i ia huringa o tōna ikura wahine, e rima rā i mua i te wā tukukano, e rua i muri.

KUPU KĒ ATU

pukupā

Tauira KŌrero

Ina whakatauria e te tākuta he matapā te wahine, he aha ētahi ara hei whaitanga māna e hapū ai ia.

Ina hē te whakatahe, tērā te tūpono ka matapā te wahine i muri iho.

Ka matapā te wahine i tōna ruahinetanga.

WhakamĀrama Āpitihanga