Te Reo Matatini

tīwhiri tātaikupu

syntactical cue

tūingoa

WHAKAMĀRAMA

He āwhina ki te whiriwhiri i tētahi kupu kāore e mōhiotia ana, i runga i te āhua o tōna wāhi i te rerenga kōrero. Hei tauira, mēnā kāore e mōhiotia ana te kupu 'whakatenatena' i te rerenga kōrero 'Ko tā te kāpene he whakatenatena i tana kapa.', ka mārama tonu, he tūmahi te kupu. Kāore e tika ana tētahi tūingoa, tētahi tūāhua rānei.

A type of support in working out an unknown word based on the place of the word in a sentence. For example, if the word 'whakatenatena' in the sentence 'Ko tā te kāpene, he whakatenatena i tana kapa.' is unknown, there is a clear understanding that the word is a verb. A noun or adjective would not make sense.

Tauira KŌrero

He autaia tana whakamahi i ngā tīwhiri tātaikupu hei whiriwhiri i ngā kupu hou o roto i te tuhinga.

Whakamāramahia mai te tīwhiri tātaikupu e pā ana ki tēnei kupu.

Hui katoa ngā tīwhiri ataata, ngā tīwhiri tātaikupu me ngā tīwhiri tikanga, ka whakamahia ngātahitia hei whiriwhiri kupu hou.

Takenga Mai

tīwhiri - clue

tātaikupu - syntax

tātai - to arrange, set in order

Tauira KŌrero

He autaia tana whakamahi i ngā tīwhiri tātaikupu hei whiriwhiri i ngā kupu hou o roto i te tuhinga.

Whakamāramahia mai te tīwhiri tātaikupu e pā ana ki tēnei kupu.

Hui katoa ngā tīwhiri ataata, ngā tīwhiri tātaikupu me ngā tīwhiri tikanga, ka whakamahia ngātahitia hei whiriwhiri kupu hou.