WhakamĀrama Āpitihanga
E toru ngā momo papa tākaro tēnehi matua, ko te papa mārō, ko te papa pātītī, me te papa uku. Koia nei te āhua:
He rākete tēnehi tēnei me ōna wāhanga:
Koia nei ētahi momo hau tēnehi:
- Ko te tuku. Mātua rā he hau tukurunga i te pōro, engari e whakaaetia ana te hau tukuraro. Ka tū te kaituku ki muri i te paepito, e pātata ana ki te tohu waenga. Ka paku whiua whakarunga te pōro, ā, ka hāua kia tupana ki te rohetuku o te hoariri e noho hauroki ana ki te wāhi tuku. Hei tauira:
- Mēnā ka hapa te tuku tuatahi, ka whakaaetia he tuku tuarua. Ki te hapa tērā, ka kīia he haparua, ā, ka piro ko te hoariri. Mēnā ka pai te tuku, ā, ka kore e taea atu e te rākete o te hoariri, ka kīia he tuku toa tērā, ā, ka piro ko te kaituku. Ki te pā te waewae o te kaituku ki te paepito, ka kīia he hapawae tērā.
- Ko te tāmua. Ka hāua te pōro i te taha tonu o te tinana e purihia ana te rākete. Hei tauira:
- Ko te tāmuri. Ka hāua te pōro i te taha tauaro o te tinana e purihia ana te rākete. Hei tauira:
- Ko te tīkoke. Ka hāua te pōro kia teitei te hārewa ki runga ake i te mātiratira, kia tau pea ki muri o te hoariri. Ko tā te hoariri he whakatakataka kia taea e ia te haukere hei whakahoki i te pōro. Hei tauira o te tīkoke tāmuri me te haukere. Ka taea hoki te tīkoke tāmua:
- Ko te haurere. Ka hāua te pōro i mua i tana tupana ki te papa, i te wā e rere tonu ana. I te nuinga o te wā ka haurerea te pōro mēnā e pātata ana te kaitākaro ki te mātiratira. Ka taea te haurere tāmua me te haurere tāmuri.
- Ko te hautaka. Ko te whāinga i konei kia pātata te taka o te pōro ki te mātiratira i te papa o te hoariri, kia kore e taea atu e ia nā tana tawhiti i te wāhi i taka atu ai.
- Ko te tapahi. Ka hāua te pōro kia tāwhiro whakamuri te pōro. Ina tau ki te papa o te hoariri, he hahaka noa iho te tupana o te pōro, ā, he uaua te whakahoki. Ka taea te tapahi tāmua me te tapahi tāmuri.
- Ko te tāwhiro whakamua. Ka hāua te pōro kia tāwhiriwhiro whakamua, ā, ina tau ki te papa ka teitei, ka tere te tupana o te pōro. Mā reira e uaua ake ai te whakahoki a te hoariri.
Ka wehea tētahi tauwhāinga tēnehi ki ōna tūākari e toru, e rima rānei. E ono ngā kēmu i te tūākari kotahi. Ka pēnei te tatau i ngā piro i tētahi kēmu, ko te kore (0), ko te 15, ko te 30, me te 40. Ko te kaitākaro tuatahi kia eke ōna piro ki tua atu i te 40 (arā, e whā ōna piro), ko ia ka toa i taua kēmu rā. Ko te kaitākaro tuatahi kia toa i ngā kēmu e ono, ka riro i a ia te tūākari. Ko te kaitākaro tuatahi ka toa i ngā tūākari e rua (mēnā e toru ngā tūākari o te tauwhāinga), e toru rānei (mēnā e rima ngā tūākari o te tauwhāinga), ko ia te toa o te tauwhāinga.
Mēnā ka 40-40 ngā tatau i tētahi kēmu, ka kīia kua taurite te tatau. Ka haere tonu te kēmu, ā, ki te piro te kaituku, ka kīia kua tata kaikape ia, arā, ko te tata kaikape kaituku tērā. Ki te piro anō ia i te tuku o muri mai, ka toa ia i taua kēmu nā te mea e rua te nui ake o āna piro i ā te hoariri. Ki te kore te kaituku e piro i muri i te taurite, kua tata kaikape te hoariri, arā, ko te tata kaikape kaiwhiwhi tērā.
Mēnā kotahi atu anō te piro e toa ai te kaitākaro i tētahi kēmu, ka kīia kua tata kaikape ia. Mēnā ko te kaiwhiwhi tērā e tata kaikape ana, ka kīia hoki tērā ko te piro wāwāhi.
Mēnā kotahi atu anō te piro e toa ai te kaitākaro i tētahi tūākari, ka kīia kua tata tūākari ia.
Mēnā kotahi atu anō te piro e toa ai te kaitākaro i tētahi tauwhāinga, ka kīia kua tata toa ia.