Welcome to PAEKUPU, words related to Te Marautanga o Aotearoa. Curriculum areas presently available on PAEKUPU: Toi Ataata, Te Reo Matatini, Puoro, Te Reo Pāngarau, Te Reo Pūtaiao, Ngā Mahi a te Rēhia, Hangarau, Tikanga ā-Iwi
X
Ngā Mahi a te Rēhia
tāhū
plot
tūingoa
Paekupu
WHAKAMĀRAMA
Ko ngā mahi matua ka hua ake i roto i tētahi paki, i tētahi whakaari, i tētahi kiriata rānei.
The main events that unfold in a story, a play or film.
Tauira KŌrero
Kua oti te tāhū o te whakaari te tuhi, ko te whakakikokiko ināianei.
Whakarāpopotohia te tāhū o te paki e whakaaro ana koe ki te tuhi.
Ko te karamata, arā, te tino pahūtanga, te huringa pea o te kiripuaki matua ki te whai i ara kē. He āhuatanga ohorere pea ka puta i tēnei wāhanga o te paki, ka kīia ko te whakaohorere. He āhuatanga tuhi tēnei hei whakapiki i te hiahia o te kaipānui kia pānui tonu ia i te paki.
Ko te taihuringa, arā, ko muri mai i te karamata. Ko te wāhanga o te paki e kaha ana te manawapā, ā, ka tīmata ngā mahi e tau ai te puehu ā tōna wā.
Ko te tatūnga. Ko te hekenga tēnei ki te mutunga o te paki. I tēnei wāhanga ka whakatauria te raruraru, ka mauru haere te manawapā.
Ko te whakakapinga, arā, te mutunga o te paki. He wā ka mānawanawa te kaimātakitaki, te kaipānui rānei i te taunga o ngā kare ā-roto, ka mānawanawa anō ngā kiriwhakaari i te pau o te hau.
Ko te tāhū iti, arā, he mahi kē atu e haere ana i te paki engari he iti ake i te tāhū matua. Ākene pea he rerekē ngā kiripuaki e kawe ana i te tāhu iti i ērā e kawe ana i te tāhū matua. Mēnā he tauaro, he ātete te tāhu iti i te tāhū matua, ka kīia tērā he tāhū taupatupatu.
Takenga Mai
tāhū - ridge beam of a meeting house
Tauira KŌrero
Kua oti te tāhū o te whakaari te tuhi, ko te whakakikokiko ināianei.
Whakarāpopotohia te tāhū o te paki e whakaaro ana koe ki te tuhi.