WhakamĀrama Āpitihanga
Koia nei ētahi momo pūnaha pōti manapori e mōhiotia ana i Aotearoa:
- Ko te pōti whiritoa. I tēnei pūnaha, kotahi te pōti a ia kaipōti. Ka tatauria ngā pōti mō ia tangata e pōtihia ana, ā, ka toa te mea kei a ia te maha rawa atu, ahakoa kotahi noa iho pea te maha ake o ana pōti. Hei tauira tēnei o tētahi puka pōti whiritoa:
- Ko te pōti whirirua. Koia nei te pūnaha ka whāia i Aotearoa mō te pōti kāwanatanga. E rua ngā pōti a ia tangata, kotahi hei pōti i te māngai mō tōna rohe, kotahi anō mō te rōpū tōrangapū ka hiahiatia hei kāwanatanga. Hei tauira tēnei o tētahi puka pōti whirirua:
- Ko te pōti whakaraupapa. I konei ka whakaraupapahia ngā tāngata e hiahiatia ana, mai i te tuatahi ki te tuahia o ngā mea e pai ana ki te kaipōti. Kāore e tohua ngā mea kāore e hiahiatia ana. Hei tauira o te puka pōti whakaraupapa:
Ko te pōti tōmua, koirā tā te tangata tuku i tana pōti i mua i te rā i tohua ai hei rā pōti. Ka pōti tōmua ia mēnā kāore ia i te wātea ki te pōti i tōna ake rohe i te rā pōti. Hei tauira te pōti tōmua o te pōti motuhake. Ko ētahi atu take mō te pōti motuhake, ko te noho a te kaipōti ki tāwāhi, ko te kore rānei o te tangata i rēhita i mua i te rā pōti.
I ētahi wā ruarua ka whakahaerehia he pōtitake e hāngai ana ki tētahi āhuatanga motuhake, pērā i te pōtitake mō te pire rauhea i te tau 2020. He pōtitake-here tērā nā te mea i herea te kāwanatanga ki te whai i tā te nuinga i pōti ai. He wā anō ka whakahaerehia he pōtitake-herekore. Ko tā tēnei momo he whakaatu i te hiahia o te marea, koia hei āwhina i te kāwanatanga i roto i tā rātou whakatau i te take i pōtihia ai.
Ka whakatūria he pōtitanga whakakapi mēnā ka mate tētahi māngai pāremata, ka heke rānei ia i tana tūranga. Koirā hei pōti i te māngai hou ka noho ki taua tūranga.
Ko ngā tāngata ka tū, ka whakatūria rānei hei pōti mā te marea, ka kīia he kaitono. Mō te pōti kāwanatanga i Aotearoa ka tū he kaitono ki ia rohe pōti. Ka pōtihia ngā kaitono e ngā kaipōti ā-rohe.
I mua i te pōtitanga, mā ia kaitono, mā ia rōpū tōrangapū e whakatairanga ā rātou kaupapahere hei āta whakaaroaro mā ngā kaipōti. Ka kīia tēnei mahi he kōkirikiri. Ka huri haere i te motu ngā rōpū tōrangapū ki te kōkirikiri i ā rātou kaupapa, ka kōkirikiri hoki i ngā arapāho maha pērā i te nūpepa, i te pouaka whakaata me ngā pae pāhopori.
I muri i te pōtitanga whānui, ki te kore e riro i tētahi rōpū tōrangapū kotahi te manapio ki te whakatū kāwanatanga, ka kīia tērā he pāremata tārewa. Ka haere ngā whakawhitinga kōrero ki waenganui i ngā rōpū ki te whakatū kāwanatanga haumi, arā, e rua, e toru rānei ngā rōpū e mahi ngātahi ana ki te whakatū kāwanatanga. Ki te kore e whakatūria he kāwanatanga haumi, tērā anō te whakaaetanga manatoko me te manapūtea. I konei ka tautoko te rōpū iti i ngā kaupapa matua a te rōpū nui (pērā i te mahere pūtea), e taea ai e rātou te tū hei kāwanatanga. Atu i ngā kaupapa nui, ka noho motuhake te rōpū iti i roto i te pāremata.