Hauora

poitarawhiti

netball

tūingoa

WHAKAMĀRAMA

He hākina ā-kapa ka tākarohia ki waenga i ētahi kapa e rua, e whitu ngā kaitākaro o ia kapa e tākaro ana i te wā kotahi. He tūkohu e tautau ana i tētahi tarawhiti i ngā pou kei ngā pito e rua o te papa tākaro, ā, mā te kuru i te pōro kia heke mā roto i te tarawhiti me te tūkohu e whiwhi piro ai.

A team sport played between two teams, with seven players from each team playing on the court at one time. A basket hangs from a hoop attached to a post at each end of the court, and by shooting the ball to fall through the hoop and basket a goal is scored.

Tauira KŌrero

He rehe a Hine ki ngā hākina pōro maha, engari ko te poitarawhiti tana tino.

He mea whakahau ngā mātua kia mārire, kia ngakaupai tā rātou tautoko i ā rātou tamariki i ngā tahataha o te papa tākaro poitarawhiti.

I hinga tō rātou kapa poitarawhiti i te kore o te tākaro ngātahi.

WhakamĀrama Āpitihanga

Hei whakaahua i te papa tākaro poitarawhiti me ōna wāhanga:


E whitu ngā tūranga o roto i te kapa poitarawhiti. Ka whakamaua he pari tūranga ki ia kaitākaro kia kitea ai tōna tūranga e te kaiwawao, e te hunga mātakitaki anō hoki:

E whā ngā hauwhā o tētahi kēmu poitarawhiti, 15 meneti te roa o ia hauwhā.

Koia nei ētahi mahi i runga i te papa tākaro poitarawhiti:

  • Ka tīmata ia hauwhā o te kēmu ki te maka waenga. Kia kotahi te waewae o te pouwaenga ki te porohita waenga, ā, ka makaia e ia te pōro ki tētahi hoakapa. Ka whai te hoariri ki te haukoti i te pōro. Ina piro tētahi kapa, ka hoki anō ki te maka waenga hei tīmata anō i te kēmu. Ka hohoko haere te maka waenga ki tēnā kapa, ki tēnā kapa.
  • He kēmu hohoro te poitarawhiti. Kāore e whakaaetia kia roa ake i te toru hēkona te mau a tētahi i te pōro, arā, me wawe tana maka ki tētahi o ana hoakapa. Ki te roa ake i te toru hēkona, ka kīia he pōro mau, ā, ka hāmenehia taua kapa. Ka tukuna te pōro ki te hoariri hei maka pātea mā rātou.
  • Ki te hou atu tētahi kaitākaro ki tētahi wāhi o te papa tākaro kāore e whakaaehia ana taua tūranga, ka hāmenehia ia, ka tukuna he maka pātea ki te hoariri. Ka kīia tērā he tūhapa.
  • Ko te rakawae tētahi mea nui i te poitarawhiti, arā, te tau me te neke o te waewae ki te papa. E pai ana tā te kaitākaro hopu i te pōro mēnā kotahi, e rua rānei ōna waewae e tau ana ki te papa, kei runga ake rānei ia i te papa e peke ana, e hārō ana. Mēnā kotahi tana waewae e tau ana ki te papa, ka kīia tērā ko tana waetau. E whakaaetia ana te hīkoi kotahi ki tērā atu waewae, engari kāore e whakaaetia kia pā anō tana waetau ki te papa. Ko te tukupōro hei maka pātea mā te hoariri te hāmene.
  • Kāore e whakaaetia te hōtaetae i tētahi kaitākaro o te hoariri, arā, kia kaua e iti iho i te 0.9 mita te tata o te kaipare ki te kaikōkiri i te pōro. He maka pātea mā te hoariri te hāmene ina pērā.
  • He hākina tukikore te poitarawhiti, kāore e whakaaetia te tuki a tētahi kaitākaro i tētahi. Ahakoa tērā, he pai noa iho te pā tinana mēnā kāore e auwahatia te tākaro a tētahi.

Takenga Mai

poi - ball

tarawhiti - hoop, ring

KUPU KĒ ATU

netipōro (kupu mino)

Tauira KŌrero

He rehe a Hine ki ngā hākina pōro maha, engari ko te poitarawhiti tana tino.

He mea whakahau ngā mātua kia mārire, kia ngakaupai tā rātou tautoko i ā rātou tamariki i ngā tahataha o te papa tākaro poitarawhiti.

I hinga tō rātou kapa poitarawhiti i te kore o te tākaro ngātahi.

WhakamĀrama Āpitihanga