Daring Demos - Chemistry

Māori → English

āta tirotiro ~hia Tūmahi Whiti

observe (kupu kē atu: mātakitaki)

hae, hahae ~a ~nga Tūingoa, Tūmahi Whiti

cut, slit, tear (kupu kē atu: pihi)

haurehu Tūingoa

gas (takenga mai: hau – wind, air; rehu – haze, mist, spray, fine dust)

ine-mahana matihiko Tūingoa

digital thermometer

konutai pākawa waro-rua Tūingoa

sodium bicarbonate, baking soda (tohu: NaHCO3) (kupu kē atu: hautiama paikāponate [kupu mino], pēkena houra [kupu mino])

koropupū Tūingoa, Tūmahi Poro, Tūāhua

fizz, fizzy (kupu kē atu: mirumiru)

kītanga Tūingoa

capacity (to contain) (takenga mai: kī - full)

kūtorotoro Tūingoa, Tūāhua

elastic, elasticity (takenga mai: kūtoro – stretched, at full length) (kupu kē atu: roroha)

mātakitaki ~na Tūmahi Whiti

observe (kupu kē atu: āta tirotiro)

paemahana Tūingoa

temperature (takenga mai: pae [paepae] – threshold; mahana – warm) (kupu kē atu: pāmahana)

pāpāhua Tūingoa

base (chemistry)

pūmatū hua Tūingoa

product (of a chemical reaction)

riringi ~a Tūmahi Whiti

pour (kupu kē atu: ringi, putu, tāhoro)

rongo kakara Tūingoa

sense of smell

tauhohe ~nga Tūingoa, Tūmahi Poro, Tūāhua

reaction (chemical) (takenga mai: tau – prefix denoting a reciprocal action; hohe [whakahohe] – energise, invigorate)

tauhohe pauwera Tūingoa

endothermic reaction (takenga mai: tauhohe – reaction; pau – consumed; wera – heat)

tauhohe putawera Tūingoa

exothermic reaction (takenga mai: tauhohe - reaction; puta – come forth, come out; wera – heat)

totoka Tūingoa, Tūāhua

solid (takenga mai: toka – stone, rock, solid; totoka – become solid, set) (kupu kē atu: utoka)

tōpana Tūingoa

force (takenga mai: tō – pull; pana – push)

wai Tūingoa

water (tohu: H2O)

waikawa Tūingoa

acid (takenga mai: wai – water, liquid; kawa – bitter, sour, unpleasant taste)

winika Tūingoa

ethanoate, acetate, vinegar (tohu: CH3CO2-) (takenga mai: winika – vinegar [kupu mino]) (kupu kē atu: ahitate [kupu mino])

Tūingoa

liquid (kupu kē atu:  wai)

whakaaro herekore Tūingoa, Tūmahi Poro, Tūāhua

flexible thinking (takenga mai: here - to tie, restrict; kore - nil)

whakamahuki ~tia ~tanga Tūingoa, Tūmahi Whiti

elaborate, explain, elaboration, explanation

whakarongo pīkari Tūingoa, Tūmahi Poro

active listening, attentive listening (takenga mai: pīkari - attentively) (kupu kē atu: whakarongo aronui)