Ngā Toi

whai

string game, cat’s cradle

tūingoa

WHAKAMĀRAMA

He momo tākaro o te whare tapere, inā ka tuia tētahi koropewa aho ki ngā matimati o ngā ringa e rua hei hanga i tētahi āhua. Ko Te Whai-Wawewawe-a-Māui te roanga atu o te ingoa o tēnei tākaro, inā te takenga mai i tērā o ngā atua Māori.

A traditional game where a looped piece of string is passed around the fingers of each hand, and shapes or designs are made. The full name of this game, Te Whai-Wawewawe-a-Māui‚ comes from the atua Māui.

Tauira KŌrero

He ringa rehe ia ki te whai, inā tana tere me tana mōhio ki ngā āhua maha, me ngā pūrākau e whai pānga ana.

Arā ētahi o ngā tākaro tawhito a te Māori e mahia tonutia ana i ngā kura o ēnei rā, ko te tā pōtaka tērā, ko te whai tērā, ko te neti hoki tērā.

E tino hono ana ētahi o ngā āhua o te whai ki ngā kōrero o nehe, pērā i te hīnga ake a Māui i tana ika, me te kakenga a Tāwhaki ki ngā rangi tūhāhā.

WhakamĀrama Āpitihanga

I ētahi wā, ka tuia te koropewa aho ki ngā matimati o ngā tāngata tokorua, nui ake rānei, ka mahi tahi rātou ki te hanga i tētahi āhua. He wā anō ko ngā matiwae, ko ngā niho hoki hei pupuri i te aho.

I ētahi wā i te whare tapere, ka whakataetaetia te whai. Arā ka karangatia tētahi āhua, ā, ka toa te tangata tuatahi ki te hanga i taua āhua. Ka noho tuara ki te tuara rānei tētahi tokorua, ka karangatia te āhua hei hanga mā rāua. Kia oti, ka huri ki te whakatairite i te pai o ia hanganga o taua āhua.

Hei tauira o te whai:

Wahine:

Kōpū:

Matariki:

Whare Tororangi:

KUPU KĒ ATU

hūhi

huhu

māui

Tauira KŌrero

He ringa rehe ia ki te whai, inā tana tere me tana mōhio ki ngā āhua maha, me ngā pūrākau e whai pānga ana.

Arā ētahi o ngā tākaro tawhito a te Māori e mahia tonutia ana i ngā kura o ēnei rā, ko te tā pōtaka tērā, ko te whai tērā, ko te neti hoki tērā.

E tino hono ana ētahi o ngā āhua o te whai ki ngā kōrero o nehe, pērā i te hīnga ake a Māui i tana ika, me te kakenga a Tāwhaki ki ngā rangi tūhāhā.

WhakamĀrama Āpitihanga